Kayzen

Ramazan ayında oruc tutanların ən çox çətinlik çəkdiyi məqam şübhəsiz ki, susuzluqdur. Orucu açdıqdan sonra çoxları gün ərzində hiss etdiyi sususzluğu hazır meyvə suları ilə yatızdırmağa çalışır. Lakin tərkibinə kimyəvi maddələrin əlavə edildiyi meyvə suları və qazlı içkilər susuzluğu sakitləşdirmir, əksinə yanığını bir qədər də artırır.

Türkiyəli dietoloqlar sahurda və iftarda təbii şəkildə hazırlanan içkilərdən istifadə etməyi məsləhət görüb. Xüsusilə jenşen çayı, kəklikotu çayı, hindqozu suyu uzun müddət ac qalan orqanizm üçün faydalıdır.
Davamı →

Ramazan ayında oruc tutanların sağlamlıq problemi yaşamaması üçün mütəxəssislər ilk növbədə sağlam və təbii qidalar yeməyi məsləhət görür. Belə qidalardan biri də baldır. Xüsusən də Ramazan ayında xam balı süfrələrdən əskik etməmək lazımdır. Niyə?

Xam bal oruc tutan zaman uzun müddət ac və susuz qalan mədəni qorumaq üçün ideal qidadır.
Davamı →

Oruc tutarkən ağız qoxusunun qarşısını necə almaq olar?
Ağız qoxusu təkcə diş çürüməsi nəticəsində yaranmır. Ən böyük səbəbi diş əti iltihabıdır. Həm də protezlər də ağız qoxusuna səbəb olur. Bundan başqa, bronxlar və mədə ilə bağlı qoxular da meydana gələ bilər. Yəni daha əvvəl yediyimiz qidalar və mədənin boş olması qoxu ehtimalını artırır. İmsak zamanı ağıza qulluq yaxşı edilmədiyi halda isə ağız qoxusu daha da artır.

Orucluykən ağız spreyləri rahat istifadə edilə bilər. Bundan başqa, qoxunun qarşısını alan qarqaraları da udmamaq şərti ilə gündə bir neçə dəfə istifadə edə bilərsiniz. Ramazandan əvvəl də həmin şəxslər diş müayinəsinə gediblərsə, bu problemlə qarşılaşmazlar.
Davamı →

İdman etmək sağlamlıq üçün əsas şərtlərdən biridir. Hazırda Ramazan günlərini yaşayırıq. Maraqlıdır, Ramazan boyunca idman edərkən nələrə diqqət etmək lazımdır?

Bədənimizi fiziki baxımdan qaydasında saxlayan idman hərəkətlərini doğru yerinə yetirdikdə istədiyimiz nəticəni verə bilir. Beləliklə idmanla ideal vücuda sahib ola bilərik. Ramazan boyunca isə idman edərkən bəzi qaydalara əməl etmək lazımdır.
Davamı →

Məsələ 1748: Qurban və Fitr bayramlarında oruc tutmaq haramdır. Həmçinin Şəbanın axırı və Ramazanın əvvəl günü olmasını bilməyən şəxsə, Ramazanın əvvəli niyyəti ilə oruc tutmaq haramdır.
Məsələ 1749: Əgər qadının müstəhəbb oruc tutması vasitəsilə ərinin haqqı aradan getsə, oruc o qadına haramdır. Vacib ehtiyat odur ki, əgər ərinin haqqı aradan getməsə də, ərinin icazəsi olmadan müstəhəbb oruc tutmasın.
Məsələ 1750: Övladın müstəhəbb oruc tutması, əgər ata-ananın əziyyətinə ya inciməsinə səbəb olsa, haramdır.
Davamı →

Məsələ 1734: Qocalığına görə oruc tuta bilməyən və ya oruc tutmaq ona əziyyətli olan şəxsə oruc tutmaq vacib deyildir. Amma ikinci halda gərək fəqirə hər gün üçün bir müdd təam (buğda ya arpa ya çörək və ya bu kimi şeylər) versin.
Məsələ 1735: Qocalığa görə oruc tutmayan şəxs, əgər Ramazan ayından sonra oruc tuta bilsə, müstəhəbb ehtiyat odur ki, tutmadığı orucların qəzasını yerinə yetirsin.
Davamı →

Məsələ 1667: Əgər bir şəxs Ramazan ayı orucunu yemək, içmək, cima, istimna və ya (sübh azanına qədər) cünub qalması ilə pozarsa, bunu öz ixtiyarı və iradəsi ilə qəsdən edib, məcburiyyət və çarəsizlik üzündən olmasa, qəza etməyə əlavə olaraq kəffarə də ona vacib olur. Amma bu söylənənlərdən qeyrisi ilə pozarsa, qəza etməyə əlavə olaraq kəffarə də verməsi ehtiyat-müstəhəbbdir.
Məsələ 1668: Əgər bir şəxs, bu söylənənlərdən birini, onun orucu pozmadığına qəti olaraq etiqadı olduğu halda edərsə, orucu batil olmadığı kimi, ona kəffarə də vacib olmaz.
Davamı →

Məsələ 1581: Bir neçə şey orucu batil edər:

1. Yemək və içmək.
2. Cima.
3. İstimna (İstimna, insanın başqası ilə cima etmədən, özündən məni xaric etməsinə deyilir).
4. Allaha, Peyğəmbərə və Peyğəmbərin canişinlərinə (ə.s.) yalan isnad vermək.
5. Tozun boğaza yetişməsi.
6. Məşhura əsasən, başı tamamilə suya batırmaq.
7. Sübh azanına kimi, cənabət, heyz və nifas halında qalmaq.
8. Axıcı şeylərlə imalə etmək.
9. Qusmaq.

Bunların hökmləri aşağıdakı məsələlərdə şərh olunacaqdır.
Davamı →

İsti yay günlərində oruc tutmaq heç kəs üçün asan deyil. Müsəlmanlar bunu da bir sınaq kimi qəbul etsələr də, bəzi məqamlardan çıxış yolu tapmaq lazımdır. 17 saat ac və susuz qalmaq üçün həm psixoloji, həm də fiziki hazırlıq tələb edilir. İlk növbədə imsaka diqqətli olsanız, iftara qədər sınaqdan üzü ağ çıxarsınız. Ramazanda imsak yeməyi vacibdir. Çünki bütün gün boyu imsakda yeyilən yeməklər həzm edilir. İlk növbədə mədənin boşalma müddətini uzadaraq acma hissini gecikdirdiyi üçün zülal tərkibi çox olan qidalara üstünlük verilməlidir. Eyni zamanda, toxluq hissi də təmin edən bu qidalar imsakda unudulmamalıdır. 

Əvvəlcə qeyd edək ki, maddələr mübadiləmiz gecə yavaşladığı üçün həmin vaxt yeyilən yeməklər bədənin yağlanmasını artırır. Bu vəziyyətin qarşısını almaq üçün imsakda heç yeməməkdənsə, heç olmasa südlü şorbalar içə bilərsiniz. Ağ çörək yerinə tam buğda çörəyinə üstünlük verin. Onlar həm daha çox tox tutarlar, həm də B qrupu vitaminlərlə zəngindirlər. 
Davamı →

Ramazan ayının kəffarəsi üzərinə vacib olan şəxs ya bir qul azad etməli və ya sonrakı məsələdə söylənəcək göstərişə əsasən, iki ay oruc tutmalı, yaxud altmış fəqiri doyuzdurmalı, ya da hər birinə bir mudd, yəni təqribən 750 qram buğda, arpa, çörək və bu kimi şeylərdən verməlidir. Qafqaz Müsəlmanlar İdarəsindən (QMİ) verilən məlumata görə, əgər bunlardan heç biri mümkün olmasa, bacardığı qədər sədəqə verməli, əgər bunu da edə bilməsə, istiğfarə etməlidir. Lakin mümkün olduğu təqdirdə, vacib-ehtiyata əsasən, kəffarəni ödəməlidir.

Ramazan ayının iki ay kəffarəsini tutmaq istəyən şəxs gərək bir ayı bütün və onun bir gününü o biri aydan olmaqla ardıcıl tutmalıdır. Əgər onun davamındakı otuz gün ardıcıl olmasa, eybi yoxdur. İki ay Ramazan ayının kəffarəsini tutmaq istəyən bir şəxs ardıcıl tutmalı olduğu otuz bir günün ərzində Qurban bayramı kimi, oruc tutması haram olan bir günün olacağı zamanda kəffarə orucunu tutmağa başlamamalıdır.

Ardıcıl oruc tutmalı olan bir şəxs əgər onların arasında üzrsüz olaraq bir gün oruc tutmazsa, orucları yenidən başlayaraq ardıcıl tutmalıdır. Əgər ardıcıl olaraq oruc tutmalı olduğu günlər arasında heyz, nifas və ya məcburi səfərə çıxmaq kimi qeyri-ixtiyari bir üzrlə qarşılaşarsa, o üzrün aradan qalxmasından sonra orucları yenidən tutması vacib deyil. Üzrün aradan qalxmasından sonra orucların davamını yerinə yetirər.
Davamı →